Trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã thực hiện thành công quy hoạch trong khuôn khổ Quy hoạch phát triển khu công nghệ cao quốc gia theo Quyết định số 347 / QĐ-TTg từ ngày 22/5/2013 đến tháng 02/2013, phát triển nhiều -các ngành công nghệ. Thủ tướng Sau 7 năm triển khai, chương trình đã đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực công nghệ cao, như công nghệ thông tin và truyền thông, công nghệ vật liệu mới, công nghệ sinh học, công nghệ ô tô, hóa học … Ngày 27/01/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 130 / QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch phát triển khu công nghệ cao quốc gia đến năm 2030.

Trong quy hoạch này, Bộ Công Thương được giao chủ trì lập quy hoạch phát triển khu công nghệ cao quốc gia. Số ngành công nghệ cao kỹ thuật cao. Trần Việt Hòa, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ Bộ Công Thương nói về định hướng phát triển của Bộ Công Thương là xây dựng quy hoạch đến năm 2030 phát triển nhiều ngành công nghiệp công nghệ cao.

Trong 7 năm thực hiện Chương trình phát triển một số ngành công nghiệp công nghệ cao (Chương trình) đã gặt hái được nhiều kết quả tích cực. Ông Trần Việt Hòa chia sẻ thêm về một số thành tựu nổi bật của Chương trình:

Chương trình phát triển một số ngành công nghiệp công nghệ cao do Bộ Công Thương chủ trì được triển khai từ giữa năm 2013 đến hết năm 2020. Trong thời gian thực hiện, Chương trình đã phê duyệt, tổ chức triển khai thực hiện tổng số 21 dự án khoa học và công nghệ. Các dự án được tập trung đầu tư có trọng điểm, nhằm thúc đẩy việc ứng dụng các công nghệ cao thuộc Danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển vào các ngành công nghiệp được lựa chọn, đồng thời đẩy mạnh sản xuất sản phẩm công nghệ cao thuộc Danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển. Triển khai Chương trình trong giai đoạn 2013-2020 của Bộ Công Thương đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Cụ thể, Chương trình đã xây dựng thành công các dự án điển hình ứng dụng công nghệ cao vào một số lĩnh vực sản xuất công nghiệp; đẩy mạnh sản xuất sản phẩm công nghệ cao trong danh mục sản phẩm được khuyến khích phát triển. Các dự án được triển khai mang lại hiệu quả cao về KH&CN, hiệu quả kinh tế-xã hội cũng rất tích cực. Đây là những tiền đề để các đơn vị chủ trì đi sâu nghiên cứu phát triển công nghệ cao, cung cấp các sản phẩm, dịch vụ có hàm lượng chất xám và giá trị gia tăng tương xứng.

Thành công của kế hoạch còn phải kể đến hiệu quả của việc gây quỹ. Hiệu quả huy động vốn ngoài ngân sách thông qua thực hiện các dự án thí điểm có xu hướng được cải thiện. Cụ thể, trong giai đoạn 2013-2015, tổng vốn huy động ngoài ngân sách của các dự án được duyệt đạt gần 55 tỷ đồng, bằng 54% tổng vốn thực hiện. Đến năm 2016 – 2020, con số này đã vượt hơn 750 tỷ đồng, chiếm khoảng 85% tổng kinh phí thực hiện. Vì vậy, có thể thấy quyết tâm của các doanh nghiệp trong việc phát triển và ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất ngày càng rõ nét và sâu sắc hơn.

Trong số các dự án triển khai trong khuôn khổ Chương trình, nhiều dự án đã thu được những kết quả nổi bật, giúp doanh nghiệp làm chủ các công nghệ tiên tiến trên thế giới, đem lại giá trị làm lợi nhiều tỷ đồng:

Minh chứng rõ nét cho sức hấp dẫn, thực tiễn của các đề tài, dự án là tỷ lệ vốn đối ứng ngoài ngân sách tăng theo từng giai đoạn. Các dự án thành công giúp doanh nghiệp tiếp thu và làm chủ công nghệ tiên tiến nhất trên thế giới, tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao, làm lợi hàng tỷ đồng Việt Nam. Ngoài ra, nó còn có ý nghĩa xã hội rất thiết thực.

Thực tế, các giải pháp ứng dụng điện toán đám mây PACS-CLOUD và hoàn thiện hệ thống thu thập, lưu trữ thông tin DCOM hỗ trợ hội chẩn y tế từ xa và kết nối liên thông dữ liệu các bệnh viện đã được triển khai thử nghiệm tại 18 bệnh viện, mang lại giá trị thương mại ban đầu là 25 tỷ đồng. Theo ước tính sơ bộ, nếu có thể kết nối hơn 1000 bệnh viện và cơ sở y tế trong nước thì giải pháp này sẽ giúp tiết giảm chi phí mua vật tư y tế khoảng 20 tỷ/năm. Đồng thời tiết kiệm đáng kể thời gian, công sức… của bệnh nhân và nhân viên y tế trong quá trình khám chữa bệnh. Đặc biệt, trong bối cảnh nhu cầu khám chữa bệnh từ xa tăng cao do hạn chế di chuyển lên tuyến trên dẫn tới quá tải, hay do điều kiện khách quan như bệnh dịch, cơ sở hạ tầng lưu thông… thì đây là giải pháp không thể thiếu đối với nền y tế hiện đại. 

Nhìn chung các dự án đã giúp doanh nghiệp làm chủ công nghệ sản xuất, nâng cao năng lực sản xuất với hàm lượng chất xám cao. Các sản phẩm tạo ra có giá trị cao, góp phần đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và có sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Về giá trị kinh tế, ước tính giá trị làm lợi thu được từ các dự án hàng trăm tỷ đồng từ việc thương mại hóa sản phẩm. Về mặt xã hội, các dự án góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong nhiều lĩnh vực sản xuất, góp phần giải quyết những hạn chế trong nhiều lĩnh vực như dịch vụ y tế, cơ sở hạ tầng thông tin…

Triển khai thực hiện Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2030 theo  Quyết định số 130/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương xác định :

Phát huy những thành quả của Chương trình giai đoạn trước, giai đoạn 2021-2030, Bộ Công Thương, với vai trò là đơn vị chủ trì 1 trong 3 nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao, xác định các nhiệm vụ tiếp theo sẽ nhằm vào 04 mục tiêu chính.

Một là, thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu, phát triển và làm chủ công nghệ lõi, công nghệ chủ chốt của cuộc CMCN lần thứ tư, phù hợp với định hướng Danh mục ưu tiên về công nghệ cao và sản phẩm công nghệ cao đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Hai là, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục xây dựng, triển khai các đề án, dự án ứng dụng, đầu tư sản xuất thử nghiệm nhằm hoàn thiện công nghệ, nâng cao hàm lượng chất xám trong sản phẩm, công nghệ. Trong đó tập trung ứng dụng các công nghệ cao thuộc Danh mục ưu tiên như năng lượng, cơ khí chế tạo và tự động hoá, khai thác và chế biến khoáng sản, công nghiệp chế biến thực phẩm…

Ba là, thúc đẩy hình thành, phát triển một số ngành công nghiệp công nghệ cao như sản xuất thiết bị tự động hoá, công nghiệp sinh học, vật liệu mới và điện tử-công nghệ thông tin… Đồng thời hỗ trợ xây dựng, định hướng, phát triển hệ sinh thái doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghệ cao, cung ứng dịch vụ công nghệ cao.

Nhiệm vụ trọng tâm cuối cùng, không kém phần quan trọng, là đẩy mạnh hiệu quả và phát triển một số dịch vụ ứng dụng công nghệ cao có chất lượng và giá trị gia tăng cao, công nghiệp hỗ trợ phục vụ phát triển công nghiệp công nghệ cao.Thông qua các định hướng này, với sự chỉ đạo của Bộ Công Thương, Vụ Khoa học và Công nghệ sẽ hỗ trợ, giám sát, liên kết giữa các doang nghiệp, viện, trường, cơ sở nghiên cứu… nhằm đẩy mạnh nghiên cứu theo hướng ứng dụng, tạo ra sản phẩm có hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng cao, giúp doanh nghiệp Việt làm chủ một số công nghệ cao trọng yếu, có khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế; tạo đà cho ngành công nghiệp công nghệ cao cất cánh trong thời gian tới. 

Nguồn: khcncongthuong.vn